Atatürk kendisine “Cumhuriyet nedir paşam?” diye sorana, “Cumhuriyet adam olmaktır” yanıtını verir. Peki, Atatürk’e göre “adam olmak” ne demektir?
Bu anlamı, Atatürk’ün “Uygarlıkla ilgili tanımlarında” bulmamız mümkündür. Ona göre “Ülkeler çeşitlidir.
Fakat uygarlık birdir ve bir ulusun yükselmesi için de bu biricik uygarlığa katılması gereklidir”. Atatürk’ün Söylev ve Demeçlerinden bulunduğumuz çıkarımla, bu katılımın nasıl olacağını da şöyle belirtir:
“Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz devrimlerin ereği, Türkiye Cumhuriyeti halkını bütünüyle çağdaş ve bütün anlam ve biçimiyle uygar bir toplum durumuna vardırmaktır. Devrimimizin temel ilkesi budur. Bu da, gerek dış (giyim, kuşam vb.) ve gerekse iç (kültür, düşünce, sanat ve yaşam biçemi) yapısıyla yeni bir insan yaratmak demektir. Ortaçağ düşünce yapısından ve yaşam biçeminden çıkmış, yeni bir insan!
Bu aynı zamanda “adam olmak” demektir.
“Gerçekten de Atatürk’ün Türk toplumunu kesin olarak yöneltmeyi istediği yeni Batı uygarlığının temel niteliği, aydınlanma tutumuydu. Aydınlanma, yaşama aklın kılavuzluk etmesi, yaşama dayanak olacak değer ve normların akılla bulunması, gelenek ve görenekleri aklın eleştirisinden geçirmek demektir.
Akıl eleştirisinin dayanağı da bilimlerdir. Yeni insanın iç dünyasını/kafa yapısını oluşturacak olan bilimlerin yolu. Toplumsal kültürü, aklın ve bunun ürünü olan bilimin eleştirisinden geçirerek yeni, laik bir insanlık kültürünü oluşturmak, Aydınlanma çağının temel felsefesidir ve Atatürk’ün insanımıza önerdiği örnek de budur. “Düşünmenin, vicdanın ve kalemin özgür olması, bilimin ilerlemesi için çok gereklidir ve sosyal ilerlemeyi sağlayacak tek araç bilimdir.”
Türk Milleti varını yoğunu ortaya koyarak, Düvel-i Muazzamayı dize getirdiği, yok oluşun eşiğinden dönülen olağanüstü bir Milli Mücadele döneminden sonra, kurduğu Cumhuriyetimiz ilelebet payidar kalacaktır...
Bu uğurda hayatını feda eden aziz şehitlerimizi, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve Mareşal M. Fevzi Çakmak ile silah arkadaşlarını saygı, rahmet ve minnetle anıyoruz.
Milletimiz sağ, Devletimiz var olsun.
Saygılarımla...