1980’li yıllardan sonra ilin imar planlamasında iki önemli gelişme yaşanmıştır. Bunlardan ilki 21 Ekim 1982 tarihinde İmar ve İskân Bakanlığı Planlama ve İmar Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan 1/5000 ölçekli Kütahya Nazım İmar Planı (1/5000 Ölçekli Kütahya Nazım İmar Planı, 1982), ikincisi ise 24 Nisan 1985 tarihinde Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan 1/1000 ölçekli 26 paftadan oluşan imar planıdır (Kütahya İmar Planı , 1985). Bu tarihten sonra ilin imar değişikliğine dair hazırlanan son plan, birçok kez değişikliğe uğrayarak ilavelerle bugünkü halini almıştır. Kütahya ilinin yerleşiminde güneyinde yer alan Yellice (Acem) Dağı ile kuzeyindeki Kütahya Ovası’nın varlığı önemli bir etkiye sahiptir. İlin gelişiminde kuzey-güney aksının önündeki bu engel, şehircilik anlamında yerleşimin doğu-batı yönünde bir koridor şeklinde uzanmasına neden olmuştur. Şehrin merkezindeki ana caddeler ve bu dönemde yeni yapılaşmaların olduğu 75. Yıl ve Zafertepe Mahallelerinde çok katkı yapıların yoğunluğu artmaya başlamıştır (21. yy. Başlarında Kütahya, 2001: 18). 1905 yılında inşa edilen, 1907 yılında ile ait çiniler ile kaplanan, 1981 yılına kadar Hükümet Konağı olarak kullanılan, 1999 yılında restore edilen ve ilin sembol yapılarından biri olan Eski Hükümet Konağı, 1986 yılından itibaren Adliye Sarayı olarak hizmet sunmaktadır (www.kutahya.bel.tr, 2020). 1987 yılında ilde şehircilikle ilgili önemli iki gelişme yaşanmıştır. Bunlardan ilki 13.02.1987 tarih ve 45 sayılı Belediye Meclis Kararı ile Zafertepe Bölgesi İlave Nazım İmar Planı ikincisi ise 20.11.1987 tarih ve 133 sayılı Belediye Meclis Kararı ile I. Organize Sanayi Bölgesi Nazım İmar Planı’nın (Kütahya’nın Çevre Düzeni, Nazım İmar ve Uygulama Planları, 2020) kabul edilmesidir. İlin yerleşim çizgisinin Afyon’a doğru gelişiminde 250 ha’lık bir alan büyüklüğünde 55.000 kişinin yerleşimini kaldırabilecek bir kapasitede planlanan Zafertepe Mahallesi ile aynı eksende 225 ha’lık bir büyüklükte planlanan ve ilin ilk sanayi bölgesi olması münasebetiyle önemli olan I. Organize Sanayi Bölgesi, şehirciliğin gelişimini ifade etmesi anlamında öneme sahiptirler. Kütahya-Afyon karayolunun 7. km’sinde yer alan Kütahya I. Organize Sanayi Bölgesi’nin, 29.03.1973 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı (www.kutso.org.tr, 2020) ile kurulması karara bağlanmış ve 1996 yılında kurulmuştur.  Kentlerin içinde bulunduğu fiziksel ve ekonomik koşulların yanında deprem vb. doğal afet riskleri de dikkate alındığında kentsel dönüşüm uygulama ve projelerinin 1980’lerle birlikte kentlerin gerek iç bölgelerinde gerekse civarlarında arttığını söylemek mümkündür. Kütahya’da bu gelişmelerden etkilenmiştir. Öyle ki 1960’lı yıllardan bugüne Kütahya, konut kooperatifleri konusunda önemli gelişmeler yaşarken il, 30 Ağustos, Fatih, 100. Yıl ve Hamidiye Mahalleleri (Tuna vd., 1996: 51) gibi toplu konut alanlarını içeren yerleşim alanlarıyla Afyon’a doğru bir eksende gelişim göstermiştir. Bu bağlamda 07.10.1992 tarih ve 188 sayılı belediye meclisi kararı ile 42 ha’lık bir alanda 12000 kişinin ikamet etmesine yönelik olarak düzenlenen Atakent Bölgesi İlave Nazım İmar Planı ile daha önceden askeriyeye ait olan ve kentin merkezinden kısmen uzak Afyon-Kütahya karayolu üzerindeki Atakent (75. Yıl Mahallesi) toplu konut uygulamaları sonucunda il hem kısmen geleneksel görüntüsünden uzaklaştırılmış hem de konut ihtiyacı büyük oranda giderilmiştir. Kütahya il merkezinde 1974 yılında eğitime başlayan Dumlupınar Üniversitesi 11.07.1992 yılında bir yasa ile Anadolu Üniversitesi’nden ayrılarak kurulunca yerleşke, il merkezinde bulunan iki katlı binadan yine Afyon’a doğru olan eksen üzerinde ve ilin hemen çıkışındaki Germiyan Kampüs’e taşınmıştır. Mustafa UYSAL Tarih Köşesi Kaynakça: Online Web Adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2412399 Yazarı: Yavuz BOZKURT