1872-1922 yılları arasında Kütahya’da yaşayan ve bugünkü çini sanatının gelişmesinde en büyük katkısı bulunan büyük çini ustasıdır. Hafız Mehmed Emin Efendi’nin yetişmesinde en büyük faktör İstanbul’dan Mücellit Mehmet Hilmi Efendi’nin 1864 yılında Kütahya’ya tersine göçü ile alınan karar ile bu alanda başarı bir dönemi başlar. Sultan II. Abdülhamid Han’ın Kütahya’ya şehrin ilerlemesi olumlu etkilecek bir Devlet-i Ali’den bürokrat atanması Hafız Mehmed Emin Efendi’nin en önemli faktör olduğunu düşünce ötelemesiyle çıkarsayabiliriz. Sebebini de, Giritli Ahmed Fuad Paşa’nın mutasarrıf olarak gönderilmesi ve arkasında Saray Ressamı Rıza Bey’in burada ikamet memuru olması ile Yeşil Cami’in Hamidiye Cami’i tarzı ve desenleri ile bezenmesi ve en son Mücellid Mehmed Hilmi Efendi’nin Kütahya’ya sürgün edilmesi şehrimizin san’at hayatındaki mümtaz yerini alması bizim iftihar etmemiz ve bunu önce kendimize ve sonra da bütün ilim ve san’at çevrelerine duyurmamız gerekmektedir.

-Hafız Mehmed Emin Efendi’nin yaptığı eserlerleri şöyle sıralayabiliriz:

1. İzmir-Yalı (Konak) Camii   M.T. 1895
2. Kütahya- Balıklı Camii      M.T. 1898
3. Kütahya-Saadettin Camii M.T. 1899
4. Kütahya-Kaditler Camii   M.T. 1910
5. Kütahya-Takkacılar Camii  M.T. 1902
6. Kütahya- Ahi Evren Çeşmesi M.T. 1916
7. Kütahya-Hükümet Konağı ve Mescidi M.T. 1907
8. Çorum-İskilip Ulu Camii       M.T. 1910
9. Bilecik- Söğüt Sait Bey Çeşmesi    M.T. 1915
10. Konya- Amber Reis Camii     M.T. 1911
11. Konya- Sanayi Mektebi
12. Bursa- Ulu Camii Çeşmesi    M.T.1903
13. İstanbul-Eyüp Sultan V. Mehmed Reşad Türbesi   M.T. 1918
14. İstanbul- Haydarpaşa Gar Lokantası ve İskelesi
15. İstanbul-Sirkeci Büyük Postane
16. İstanbul- Arif Paşa Camii
17. İstanbul-Karaköy’de İşhanları
18. İstanbul-Üsküdar Abdülmecid Efendi Kasrı   M.T. 1901
19. İstanbul-Büyükada Vapur İskelesi
20. İstanbul- Bostancı Vapur İskelesi
21. İstanbul-Alman Çeşmesi Çinileri
22. İstanbul-Sirkeci’de İşhanları
23. İstanbul-Topkapı Sarayı tamiratı
24. Edirne-Selimiye Camii tamiratı
25. Şam-Süleymaniye Camii çinileri tamiri
26. Kahire-Manial Sarayı çinileri

 Başka eserlerde de tamirat ve inşa yapıp yapmadığı araştırılma ve hatta hayatını Devlet-i Ali’ye adamış bir ilim ve bilim insqnı olan Hafız Mehmed Emin Efendi genelde cami çinileri günümüzde de ailesinde izin alınarak üreterek Camii’de kullanılması Kütahya şehrimizin gelişmesi önem arz edebilir. Bir de tüm eserler hakkında “İnivasyon” ilan ederek hem Expo hemde Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın Kültür şehri ilan edilmesi Kütahya Şehri’nin Osmanlı İmparatorluğu’nunda Beylerbeyi olduğu bu devletin yıkılarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin 99. Yılında sonra bir asır yani 100. Yılında Kütahya İlinin Türkiye Cumhuriyeti Devleti bağlığını ve Başkent Ankara yücelterek Cumhuriyet ve Demokrasi rejimiyle şehrimizin her daim saygı gösterdiğini bir nebzede olsa sağlayabiliriz.

Mustafa UYSAL

Profesyonel Yaşam Koçu/Araştırmacı-Yazar

Kaynakça: Kütahya’da Son Osmanlılar-M.Mustafa KALYON

Sayfa: 166-167-168-169-170-171-172-173-174-175